پرواز با بال مگس: درنگی «فقه الحدیثانه» در ماجرای «اشکی به اندازه بال مگس»

روایت مشهوری با این مضمون که: «هر کس برای امام حسین (ع) به اندازه بال مگسی اشک بریزد گناهانش بخشیده می‌شود» دستمایه پژوهشی برای سیدعلی‌اصغر علوی شده است که کتاب‌های زیادی با موضوع عاشورا دارد. وی در این کتاب به سه پرسش اساسی در مورد این روایت «چرا مگس؟»، «چرا بال مگس؟» و «چرا اشکی به اندازه بال مگس؟» پاسخی عالمانه و پژوهشانه می‌دهد.

نویسنده در مورد علت نگارش این کتاب می‌گوید:
«سال ۱۴۳۷ در هیاهوی شهرآشوب حماسه اربعین اباعبدالله ع، به دنبال رزق روضه‌ای در کوچه پس کوچه‌های شهر آروزها، کربلا، بودم که دست تقدیر برای خلوت و اشک گوشه‌ای فراهم کرد؛ در حالی‌که موسی‌وار «ثمّ تولی الی الظلّ فقال ربِ انی لما أنزلتَ الی من خیرٍ فقیرٌ» حال و قالی بود که آن دم می‌گذشت … تا آنکه کلامی دل‌نشین از دل موکبی برای این مستمعش پرسشی شگفت و البته قدیمی را تازه کرد و آن رمز و راز این روایت بود: «کسی که یادی از حضرت حسین علی(ع) نزدش بشود و از چشمش به مقدار بال مگس اشک خارج شود، اجر او بر خداست و حق تعالی به کمتر از بهشت برای او راضی نیست»

این سوال و بیان چند نکته درباره آن، مانند جرعه‌های زلالی بود که جان تشنه و زمین ترک خورده ذهن محقق را طراوت می‌بخشید تا به پشتوانه آن، اندیشه‌ای نو در جان پژوهشگر عاشورا شکفتن گیرد و اسرار بال مگس را در این روایت دوباره و دوباره جست و جو کند …»