در این کتاب، مبانی تجدید حیات فکری و جنبش های اسلامی بررسی و تحلیل شده است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی دیدگاه متفکّران برجسته معاصر و با تأکید بر نظریه های رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) درباره بیداری اسلامی و تجدید حیات فکری مسلمانان در سال های اخیر تدوین شده است. در این اثر تلاش شده تا در راستای بررسی مبانی بیداری اسلامی، نخست اصول کلّی بیان شده و سپس اصول بیداری در میان اهل سنّت و متفکّران آن مطالعه گردیده و در ادامه جریان بیداری اسلامی شیعه با نگاهی به جریان های سیاسی معاصر ایران تا وقایع قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دنبال شود. در بخش دیگری از کتاب، دیدگاه های حضرت امام خمینی (ره) در رابطه با بیداری اسلامی و انقلاب اسلامی ایران به همراه بازتاب ها و تأثیرات انقلاب ایران بر بیداری در سطح بین المللی و جهان اسلام با ذکر مصادیقی ذکر شده و در پایان نیز دیدگاه های حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی) در ارتباط با موضوع بیداری اسلامی مطرح گردیده است.