اختلاف الحدیث

گنجینه میراث حدیث پیامبر اهل بیت(ع)، پس از قرآن کریم، دومین منبع آموزه‌های دینی در حوزه‌های مختلف است و ناسازگاری و اختلاف میان دو یا چند متن حدیثی، گاه نتیجه فضا، شرایط و موقعیت صدور حدیث است، به گونه‌ای که سبب بروز اختلاف در حدیث می‌شود؛ بنابراین مؤلف در مقدمه در این باره چنین آورده است:

مثال بارز این سخن، شرایط تقیه است و امام معصوم در چنین شرایطی ناگزیر است به خاطر رعایت مصالح و مهم‌تر سخنی را بازگو کند که چه بسا با دیگر داده‌های حدیث در شرایط عادی صادر دچار اختلاف است.

در این میان، تلاش عالمان و حدیث‌شناسان در شناسایی روزنه‌های و ورود اختلاف به متون حدیثی و نیز یافتن راه‌های علاج و رفع اختلاف شایان توجه است.

این نوشتار پانزده درس نوشتار دارد که عنوان های آنها عبارتند از: کلیات، آشنایی با دانش اختلاف الحدیث، پیشینه پرداختن به موضوع اختلاف حدیث، شش درس درباره اسباب خارجی اختلاف حدیث، سه درس در موضوع اسباب داخلی اختلاف حدیث، تفاضل مراتب تکلیف و حکم فقهی تخییر، و تعارض ادله.