حسن یوسف

تربیت و هدایت بشر از دغدغه‌های مهم جامعه بشریت از ابتدای خلقت بوده و هست. اصولاً فلسفه رسالت و بعثت انبیا و اوصیا بر همین اساس بوده است و همواره دشوارترین کارها در عالم هستی همین است که سمت و سوی تربیت ابناء بشر به چه اهدافی ختم گردد؟

از آنجا که موضوع تربیت، شکوفا نمودن استعدادهای انسانی است؛ بنابراین، در هر برهه‌ای از زمان دغدغه مسئولان تربیتی، هدف، نهایت، غایت و کمال تربیت است. از این لحاظ مکاتب تربیتی گوناگونی شکل گرفته که هر کدام مطابق اهداف تربیتی خود به تربیت انسان‌ها اقدام کرده‌اند. چون موضوع تربیت انسان است؛ بنابراین، باید سراغ کسی رفت که تمامی ابعاد وجود انسان را می‌داند، از مبدأ و مقصد سیر حرکت وی آگاهی کامل دارد، تمامی نیازها و اسباب سعادت و تکامل و شقاوت وی را می‌داند. او تنها همان خالق وی(خداوند متعال) است.

از همین رو در این کتاب با بررسی سوره یوسف حول سه محور اساسی نکات تربیتی و اخلاقی آن بیان شده است:
1. روش‌های تربیتی؛
2. نکات تربیتی اعتقادی؛
3. نکات تربیتی اخلاقی.

برشی از کتاب:

«وَ ما اُبَرِّئُ نَفسی اِنَّ النَّفسَ لَاَمّارةُ بِالسّوءِ اِلّا ما رَحِمَ رَبِّی اِنَّ رَبِّی غَفُورٌ رَحیمٌ؛ و من نفس خود را تبرئه نمی‌کنم؛ چرا که نفس قطعاً به بدی امر می‌کند، مگر کسی را که خدا رحم کند؛ زیرا پروردگار من آمرزنده مهربان است».
یکی از دام‌های مهم شیطان که منجر به خسران و هلاکت فرزند آدمی می‌گردد، متابعت از هوای نفس است. بی‌شک خالق متعال در وجود انسان، غرایزی برای حفظ سلامت و تکامل او نهاده است و تمام حرکات و فعالیت‌های درونی و بیرونی از این غرایز و استعدادها نشئت می‌گیرد. این غرایز (نفس) دارای دو بُعد مثبت و منفی است که شناخت این غرایز و کنترل و هدایت آنها و همچنین تمییز انگیزه‌های بد از خوب، در مسیر تکاملی حرکت انسان نقش اساسی دارد. تسلط بر قوای نفسانی و مهذب ساختن آنها از تمایلاتی که جنبه انحراف و سقوط نفس را فراهم می‌کند و تقویت این قوا در جهت امور ملکوتی و معنویِ مورد قبول عقل و شرع، گام مهمی در اعتلای سعادت انسان و موجبات مالکیت قوای نفسانی است.