جام صهبا

رساله سیر و سلوک عارف واصل، حكيم متأله، مفسر بي بديل، مرحوم آية الله علامه سیدمحمدحسین طباطبایی(قدس سره)

به ضميمه تعليقات موحد عظيم الشأن، فقيه عارف مرحوم آیةالله سیدعبداللّه جعفری تهرانی(قدس سره)

تقرير، تحقيق، تصحيح و تذييل: ص. ج

بسم الله الرحمن الرحیم

سیر و سلوک الی الله و گام نهادن در وادی پر پیچ و خم عرفان عملی، منتهای آرزوی خیل عظیمی از طالبان طریقت و شیفتگان حقیقت است. اما فارغ از ضرورت داشتن عزمی راسخ و نیتی خالص، که شرط اصلی در نیل به این مقصود است، آنچه که این آرزوی بزرگ را دست‌یافتنی نموده و سالک را واصل می‌کند، کیفیت طی طریق در این مسیر صعب العبور و دانستن بایسته‌های این راه جان‌کاه می‌باشد. راهی که به تعبیر و تشبیه یکی از ره‌یافتگان همین مسیر، از کندن کوه با مژه چشم نیز سخت‌تر است!

بدون تردید، یافتن کلید این گنجینه اسرار و به دست آوردن نقشه این راه پربار، تنها از دست کسانی میسر است که خود به مقصد و مقصود رسیده و طعم وصال را چشیده‌اند. همان تربیت شدگان حقیقی مکتب اهل بیت( که به معارف ناب توحیدی در مقام نظر و عمل دست یافته و چون شعله‌ای فروزان، رهنمای طریق سالکان کوی جانان و عاشقان و دلدادگان حضرت معشوقند. دستورالعمل‌های راهگشا و نسخه‌های شفابخش این طبیبان دوّار تحفه ارزشمندی است که در حکم آیین‌نامه سیر و سلوک الی الله و طریق رستگاری بوده و شاخصه‌های عرفان عملی در آن بیان شده است.

در این میان، شنیده‌ها حاکی از آن بود که مرحوم علامه طباطبایی( در جلسات سلوکی و حلقات معرفتی خویش، مطالب بدیع و عمیقی را بر محور رساله سیر و سلوک علامه بحرالعلوم( برای شاگردان سلوکی خود ایراد نموده‌اند که به اذعان اهل فن، در دیگر آثار ایشان یا دیده نمی‌شود و یا به این روشنی تبیین نشده است. هرچند عصاره‌ای از آن مطالب ناب در رساله پرباری با عنوان «لب‌اللباب»، سال‌ها پیش از این، به قلم مرحوم آیة الله سید محمدحسین حسینی تهرانی( منتشر شده است؛ اما همچنان انتشار اصل کلمات مرحوم علامه طباطبایی(، خواسته بسیاری از تشنگان این دریای زلال و مشتاقان کوی وصال بوده است، تا اینک در آستانه چهلمین سال فقدان آن مربّی ربّانی و آن فقیه صمدانی، این آرزوی دراز برآورده شده و این مهم به انجام رسیده است.

کتاب ارزشمند پیش‌رو با عنوان با مسمای «جام صهبا»، اصل کلمات نورانی مرحوم علامه طباطبایی( را به همراه تعلیقات یکی از برجسته‌ترین شاگردان ایشان، حضرت آیةالله آقا سید عبدالله جعفری تهرانی( ، در بر دارد. این تعلیقات راهگشا که با هدایت ایشان و تلاش یکی از شاگردان معظم له، به حواشی مفیدی بر اساس مبانی مرحوم علامه طباطبایی( مزین شده است، مجموعه غنی و پرباری را برای جویندگان طریق سیر و سلوک الی الله فراهم آورده است. بدون شک تولید این اثر فاخر، که زمان نسبتاً زیادی را هم به خود اختصاص داده است، اولاً نتیجه لطف و عنایت خاص حضرت حق بوده و ثانیاً تلاش عالمانه و خالصانه‌ای را به همراه داشته است. 

خداوند سبحان را بر این لطف شاکرم و از محقق گران‌قدر که افتخار طبع این اثر ارزشمند را در اختیار نشر تراث قرار داده‌اند سپاسگزارم.

سیداحمد طباطبائی ستوده