یکی از حساسترین دوره های رشد جسمی و شناختی(ذهنی) کودکان از تولد تا پایان دو سالگی است. یادگیری کودک در این دوره بسیار چشمگیر است به صورتی که هر ماه توانایی و مهارت های جدیدی از خود نشان می دهد. اگرچه به طور غریزی کودکان بسیاری از مهارتهای حرکتی، شناختی، گفتاری و اجتماعی را متناسب با رشد جسمی خود و به صورت مرحله به مرحله نشان می دهند، اما آموزش و مهارت آموزی کودکان اگر به صورت علمی و هدفمند دنبال شود اثرات بهتر و قابل توجهی خواهد داشت و در پیش گیری برخی اختلال های یادگیری و روان شناختی موثر خواهد بود. اگرچه در زمینه آموزش کودکان در این محدوده سنی، کتابها و مطالب بسیاری نوشته شده است اما این منابع به دلیل نداشتن پیوستگی و روش آموزشی هدفمند و علمی، مهارت و تواناییهای کودک را به صورت هماهنگ و منسجم پیش نمیبرند و یا فقط باعث رشد برخی از توانمندیهای کودک می شوند.
سیستم جامع آموزشی علمی و هدفمند نوزادان
از سال 1390 به فکر تالیف یک سیستم جامع آموزشی افتادم که به صورت پیوسته و با رویکرد روانشناختی آموزشهای مناسب هر سن را از تولد تا دبستان ارائه دهد، کودک را به صورت دوره ای ارزیابی نماید، مشکلات و اختلال های یادگیری کودک را تشخیص داده و راهکارهای مناسب را پیشنهاد دهد. پایه گذاری چنین بنایی نیازمند سال ها مطالعه و تحقیق است و مسلماً زمان زیادی می برد و باید کاملاً علمی و بر اساس منابع معتبر دانشگاهی و تحقیقاتی باشد. مثلاً یک نوزاد در محدودۀ شش ماهگی به چه مهارت هایی دست پیدا می کند؟ چه مهارت هایی را باید حتماً کسب کند؟ ارزیابی دقیق شش ماهگی شامل چه مهارت هایی است؟ بازی های مناسب نوزاد شش ماهه چیست؟ بازپروری و کمک به کودکان شش ماهه ای که مشکلات خاصی دارند چگونه است؟ مراقبت ها و روان شناسی این دوره چیست؟ محرک های دیداری و شنیداری مناسب این ماه کدام است؟ و بسیاری دیگر از این نوع سوالات که ماه های مختلف را در بر می گیرد.
مجموعه “پرورش هوش و مهارت های نوزاد” به عنوان بخشی از نخستین زنجیره از این سیستم جامع آموزشی توسط انتشارات کتاب نیستان در آذر 1399 به چاپ رسید که دورۀ تولد تا 12 ماهگی را در بر می گیرد. این مجموعه شامل دو جلد کتاب برای والدین است که در کتاب اول، بازی های مربوط به هر ماه به صورت طبقه بندی شده و بر اساس مهارت های حرکتی، شناختی، گفتاری، شنیداری، اجتماعی و خودیاری آمده است. در کتاب دوم والدین می توانند کلیه مهارت و عملکردهای نوزاد را در پایان ماه های زوج، به طور کامل ارزیابی کنند. این ارزیابی کمک می کند تا نقاط ضعف و قوت نوزاد مشخص گردد و اگر نیاز به تمرین های بازپروری است والدین تمرین های خاص را با نوزاد انجام دهند. همچنین در همین کتاب نکات آموزشی مربوط به نوزادان به صورت 4 دورۀ سه ماهه دسته بندی شده است و مطالب جالبی را در اختیار والدین قرار می دهد.