زنان باید در تمام تصمیمات موثر باشند
رویداد الگوی سوم برای گردهمایی اندیشهورزان و همافزایی آنان برای امتداد دادن به الگوی سوم و پرداخت به دستاوردهای فکری و نظری آن در سالن اندیشه ورزان برگزار شد.
«ابوالفضل اقبالی» استاد مدرسه علوم انسانی اسلامی در این اولین روز نشست، درباره نسبت زوجیت با الگوی سوم، گفت: زوجیت مسأله مطالعاتی بنده بوده است، کیفیت و بسط آن، شاکله و قاعده حرکت انسان و هستی را رقم میزند. میتوان درباره زوجیت در دو سطح مواجهه شد، یک سطح روابط میان فردی است که در بستر خانواده رخ میدهد و در جامعه ایران تحت عنوان خانواده میشناسیم، که درباره آن زیاد صحبت شده است.
اقبالی ادامه داد: سطح دیگر بحث امتدادهای اجتماعی این طرح است که به آن توجه زیادی نشده است، ما باید امتدادهای اجتماعی زوجیت را پیگیری و بحث کنیم. این همان روابط متکامل و هم افزایی همسران در تاریخسازی و تمدنسازی است. این حلقه مفقوده حوزه مطالعات جنسیت در کشور ما است. زوجیت باید در تمام شئون حرکت اجتماعی انسان حضور جدی داشته باشد و بدون آن دستاوردها و محصول ما فاقد تعادل لازم است، همانگونه که آرامش و عدالت در بستر تعامل هم افزایانه زن و مرد رقم میخورد تعامل و عدالت اجتماعی هم در این بستر شکل میگیرد و نیروهای متکامل دریکز آن نشوند جامعه نمیتواند به پیشرفتهای لازم دست یابد.
این پژوهشگر حوزه مطالعات زنان و خانواده، عنوان کرد: در تحقق زوجیت و خانواده مدتها است که پیوندهای زن و مرد به سمت و سوی سستی میرود، براین اساس باید برنامهای برای حل این مشکل داشته باشیم. وقتی به الگوی سوم نزدیک میشویم اهمیت خانواده بیشتر میشود.
وی در خصوص خانواده و پیوندهای آن، اظهار کرد: در این زمینه کیفیت حضور آقایان و فرآیند نقش آفرینی آنها در خانواده مهم است، محور خانواده زن است اما یک پایه دیگر آن مرد است که در ادبیات دینی و سیره سهم مرد در تکوین و تقویت خانواده بیشتر است که ما نسبت به آن غفلت داریم. قوام زوجیت به کیفیت نقش آفرینی مرد است. اکثر آسیبها در خانواده کم شدن برخی صفات و روحیات مرد در خانواده است، بنابراین باید نقش مردان هم در خانواده مورد توجه قرار گیرد، در این زمینه باید به نفش زنان هم توجه شود. در مرحله آسیبشناسی و فهم مختصات خانواده در جامعه امروز وزنه به کیفیت حضور و جایگاه مردان سنگینتر است. اقبالی با بیان اینکه جامعه امروزی ما زن را در کسوت خانهدار بیشتر میپسندند، اما با همین بضاعت موجود میتوان الگوی سوم را دنبال کرد که زن را به خانه داری تقلیل ندهد.
اقبالی گفت: قلمرو خانه به مثابه جغرافیای خانه با زنانگی زنان سازگارتر از قلمرو خیابان است، حتی این الگو در ادبیات رهبری هم اولویت و سهم بیشتری دارد. سازگاری این قلمرو با زنانگی ما را وامی دارد که نظریه الگوی سومی را ارایه دهیم. فرق خانه شرقی و الگوی سومی در این است که دیوارهای خانه الگوی سومی بسط و امتداد یافته است که زن میتواند خانه را با نگرش و تمهیداتی بسط اجتماعی دهد و نگاه او در زمینه مصرف، رسانه، فعالیت اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی؛ تمدنی و مبتنی بر تمهیدات انقلاب اسلامی باشد اما در عین حال زن در کسوت اجتماعی اثرات مستقل داشته باشد؛ بنابراین بسط اجتماعی خانه در طرح الگوی سوم انقلاب اسلامی برای زن خانه دار لازم است.
وی افزود: آنچیزی که میتوان درباره الگوی سوم زن گفته شود افزون بر حوزه فضای اجتماعی، کنشها و فعالیتهایی است که در قلمرو جامعه قابل پیگیری است در امتداد زوجیت نیز پیگیری میکنیم که حکمرانی بدون حضور زنان ممکن نیست. تجربه تاریخی سنت و مدرنیته نشان میدهد هرجا زنان از ساختارهای مختلف جامعه دور بودند سبب شده که حضور آنها همراه با مشقت باشد و کارآمدی آنها زیر سوال رود. میتوان به الگوی مشارکت اجتماعی زنان فکر کرد که این آسیبها را نداشته باشد. در فضای اجتماعی باید در خصوص الگوی مشارکت زنان در عرصه حکمرانی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اندیشه کرد.
این استاد علوم انسانی اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: ۷۰ درصد جامعه زنان در ایران یک زن خانهدار تعریف میشوند، زنان با توجه به تواناییهای خود میتوانند از تولید محتوای مجازی تا راهبری سیاسی در جامعه نقش داشته باشند. ما باید به این سمت برویم که در تمام تصمیمات بانوان هم موثر باشند. الگوی سوم برای بانوان در این چهارچوب مشخص است.